علت سیاه شدن قابلمه در ماشین ظرفشویی

ماشین ظرفشویی با تمام توانایی‌هایی که دارد، از پس شست‌وشوی سالم و اصولی بعضی از ظروف برنمی‌آید و حتی ممکن است به آن‌ها آسیب بزند. یکی از ظروفی که شستن آن در ماشین ظرفشویی ریسک زیادی دارد، قابلمه است. برنامه‌های ماشین ظرفشویی طوری طراحی شده‌اند که ظروف چرب و کثیف را با ترکیب دمای بالا و فشار زیاد آب تمیز کنند و این شرایط باعث تغییر رنگ قابلمه‌های روحی و آلومینیومی می‌شود. در این مقاله با علل سیاه شدن قابلمه در ماشین ظرفشویی و روش‌های از بین بردن آن بیشتر آشنا می‌شویم.

چرا نباید قابلمه را در ماشین ظرفشویی بگذاریم؟

اساس کار ماشین ظرفشویی برای شستشوی ظروف چرب و کثیف، استفاده از دمای بالا و فشار زیاد آب است. این شرایط ممکن است برای بعضی از ظروف از جمله قابلمه‌ها مناسب نباشد و به آن‌ها آسیب بزند. وقتی به‌طور مداوم قابلمه چدن را در ماشین ظرفشویی بگذاریم، به لایه نچسب آن صدمه می‌زنیم. در شرایطی که در ماشین ظرفشویی وجود دارد، لایه تفلون قابلمه به‌مرور آسیب می‌بیند و خاصیت نچسب خودش را از دست می‌دهد. غذا پختن با چنین قابلمه‌ای جدا از سختی‌هایی که دارد، برای سلامتی هم خطرناک است. چون وقتی بخشی از لایه نچسب از کف قابلمه جدا شود، جدا شدن قسمت‌های دیگر هم آسان‌تر شده و  ممکن است این تکه‌ها در حین پخت‌و‌پز وارد غذا شوند.

به غیر از قابلمه‌های نچسب، قابلمه‌های رویی یا روحی و  قابلمه‌های آلومینیومی را هم نمی‌توانیم در ماشین ظرفشویی بگذاریم. در این قابلمه‌ها مشکل از بین رفتن عملکرد را نداریم اما گرما و دمای بالای ماشین ظرفشویی و فشار زیاد آب باعث تغییر رنگ این جنس قابلمه‌ها و از دست دادن زیبایی آن‌ها می‌شود. قابلمه‌های از جنس استیل و قابلمه‌هایی با ضخامت زیاد هم به دلیل سنگینی وزن، فشار زیادی به قفسه‌ها و سینی دستگاه وارد می‌کنند و باعث می‌شوند که توزیع وزن به‌درستی انجام نشود. وقتی ظروف بزرگ و سنگین مثل این قابلمه‌ها در ماشین ظرفشویی قرار بگیرند، آب و مواد شوینده به‌درستی درون ماشین پخش نشده و فرایند شست‌وشو دچار اختلال می‌شود.  

پس بهترین کار این است که قبل از اینکه بخواهید قابلمه خود را در ماشین ظرفشویی قرار دهید، حتماً دستورالعمل‌های ماشین ظرفشویی خود را بخوانید. هم‌چنین روی ظرف را هم بررسی کنید که حتماً علامت مخصوص ماشین ظرفشویی را داشته باشد.

علت سیاه شدن قابلمه در ماشین ظرفشویی چیست؟

همان‌طور که گفتیم قرار دادن قابلمه در ماشین ظرفشویی یک کار پر ریسک است و می‌تواند منجر به سیاه شدن قابلمه‌ها به‌خصوص قابلمه‌های روحی شود. دو دلیل اصلی برای سیاه شدن قابلمه در ماشین ظرفشویی وجود دارد. ماشین ظرفشویی برای تمیز کردن ظروف از آب داغ استفاده می‌کند و این گرمای شدید می‌تواند باعث تغییر رنگ قابلمه‌ها شود. از طرف دیگر مواد شوینده‌ای در ماشین ظرفشویی به کار می‌روند، قوی هستند و می‌توانند به این جنس قابلمه‌‌ها آسیب بزنند. این شوینده‌ها معمولاً قلیایی هستند و لکه‌هایی را در سطح قابلمه‌ها ایجاد می‌کنند. حال وقتی‌که آب داغ با ماده شوینده قوی ماشین ظرفشویی ترکیب شود، تأثیر مخرب آن دوچندان خواهد شد. آسیب وارد شده به قابلمه‌های روحی و آلومینیومی در ابتدا چندان مشهود نیست و با گذشت زمان ظرف تیره می‌شود. پس اگر آن دسته افرادی هستید که ظروف روحی و آلومینیومی را درون ماشین ظرفشویی می‌گذارید و هنوز با لکه‌های سیاه مواجه نشده‌اید، تعجب نکنید. بهتر است قبل از اینکه ظروف شما به مرحله سیاه شدن کامل برسد، از این کار خودداری کنید. یادتان باشد که فریب تبلیغات قابلمه آلومینیومی با روکش چدن را نخورید. چون این روکش‌ها هم در برابر شرایط موجود در ماشین ظرفشویی مقاوم نیستند و به‌راحتی آسیب می‌بینند.

چطور قابلمه‌های سیاه شده در ماشین ظرفشویی را تمیز کنیم؟

اگر قابلمه روحی یا آلومینیومی شما هم در ماشین ظرفشویی سیاه شده، نگران نباشید. با کمک راهکارهای ساده‌ای می‌توانید این لکه‌های سیاه را تا حد زیادی از بین ببرید و دوباره از این ظروف استفاده کنید. البته یادتان باشد که باید به‌سرعت برای از بین بردن لکه‌ها اقدام کنید. چون هر چقدر زمان بگذرد، این کار سخت‌تر می‌شود. چنانچه سطح بسیار کمی از قابلمه شما سیاه شده است، می‌توانید ترکیب آب گرم و مایع ظرفشویی نویتکس  را درون قابلمه بریزید و بعد از ۵ دقیقه با استفاده از اسکاچ یا سیم ظرف‌شویی ظرف روحی را سفید کنید. برای از بین بردن لکه‌های سیاه بیشتر می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:

• ساده‌ترین روش برای از بین بردن لکه‌های سیاه روی قابلمه، استفاده از صابون است. کمی صابون را رنده کنید و آن را روی قسمت‌های سیاه‌شده بریزید. با یک تکه سیم ظرفشویی همه قسمت‌ها را سیم بکشید و سپس قابلمه را آبکشی کنید.
• ترکیب سرکه و جوش‌شیرین علاوه بر خاصیت تمیزکنندگی که دارد، برای از بین بردن لکه‌های سیاه قابلمه هم معجزه می‌کند. قابلمه را با مقداری آب گرم خیس کنید و مقدار کمی جوش‌شیرین روی یک اسکاچ بریزید. حالا باید اسکاچ را روی تمامی سطح ظرف بکشید تا قسمت‌های سیاه آن به جوش‌شیرین آغشته شود. مقداری آب و سرکه را مخلوط کنید و داخل ظرف بریزید و اجازه دهید ۳۰ دقیقه این محلول داخل ظرف بماند. محلول را از ظرف خارج کنید و با استفاده از اسکاچ سطح ظرف را به‌خوبی بشویید. یادتان باشد که حتماً از دستکش استفاده کنید. در ضمن به‌جای سرکه می‌توانید از آب‌لیمو هم استفاده کنید.

علت آبی شدن قابلمه‌های استیل در ماشین ظرفشویی چیست؟

علاوه بر سیاه شدن قابلمه‌های روحی و آلومینیومی، مشکل آبی شدن قابلمه‌های استیل هم در ماشین ظرفشویی رخ می‌دهد. وقتی اسم استیل می‌آید، خیال ما بابت زنگ‌زدگی و تغییر رنگ راحت می‌شود. اما فولادهای مختلف از نظر کیفیت و مواد تشکیل‌دهنده با هم متفاوت بوده و بعضی از آن‌ها در شرایط موجود در ماشین ظرفشویی به‌راحتی آسیب می‌بینند. مواردی مثل باقی ماندن غذاهای اسیدی (مثل ترشی، نمک، سس مایونز) روی ظروف استیل، استفاده زیاد از مواد شوینده، خوب شسته نشدن ظروف در ماشین ظرفشویی، واکنش شیمیایی بین مواد شوینده و سطح استیل از مهم‌ترین دلایل تغییر رنگ ظروف استیل به رنگ آبی هستند. برای پیشگیری از این مشکل حتماً از مواد شوینده با کیفیت مثل ژل ظرفشویی نویتکس استفاده کنید و در صورت آبی شدن ظروفتان، آن‌ها را به مدت 10 دقیقه در سرکه قرار دهید.

کلام پایانی

همان‌طور که دیدیم، ماشین ظرفشویی ممکن است به بعضی از ظروف صدمه بزند. پس باید در زمان گذاشتن ظروف در ماشین ظرفشویی به نماد ایمنی روی ظروف دقت کنیم. به شما توصیه می‌کنیم حتی اگر بر روی مشخصات قابلمه ذکر شده بود که مشکلی برای شسته شدن در ماشین ندارد، آن را ماشین ظرفشویی نشویید تا با مشکل تغییر رنگ یا جدا شدن روکش قابلمه مواجه نشوید.